شرایط و زمینه های برآمدن حق و زوال باطل در کلام و سیره علوی

برآمدن حق در هر شأنی از شئون زندگی انسان، به معنای تلاش برای روشن کردن مسیر درست حرکت او و آسان کردنِ گام گذاشتن در آن است، و فرو رفتن به کام باطل، به معنای فراموش کردن این راه و روی آوردن به دیگر طرق است. در متون مختلفی همچون قرآن و نهج البلاغه و در حیطه های متفاوتی مانند سنت های الهی، به بحث و بررسی در رابطه با ویژگی های حق و باطل پرداخته شده است. در این میان بخش مهمی از این مبحث، با نگرانی انسان در دو راهی انتخاب هایش در ارتباط است. بنابراین از جمله مسائل پر اهمیت در بحث حق و باطل این است که آن را در شرایط مختلف زندگی انسان و برای او پیگیری کنیم، چنانچه در سیره امام علی (علیه السلام) نیز برآمدن حق با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی وظرفیت های وجودی افراد صورت می پذیرد. پژوهش حاضر بر آن است تا حق را به واسطه امکانات و توانایی های حق و ویژگی های فضای سه گانه، انسان، عالم و خداوند مورد بررسی قرار دهد. در این راستا فصل نخست به بیان کلیاتی درباره حق و باطل و روشن ساختن نقش هر یک از عناصر فضای سه گان? یاد شده، در فرآیندهایی می پردازد که منجر به برآمدن حق می شوند. فصل دوم، در پی شناخت ویژگی های حق برآمده و طی همین شناخت، شکل رابطه و تعامل بین حق و باطل مشخص می گردد. نهایتاً در فصل سوم، صفاتی همچون صدق، وفای به عهد و ... به عنوان شکل هایی از آرایش مناسب انسان در این فضای سه گانه، در جهت برآمدن حق، مطرح می شوند. کلید واژه: حق، باطل، صفات حق، سنت های الهی، نهج البلاغه.